Nukleus: Media dan Bahasa

Ikutilah pandangan ahli bahasa dan pengyokong bahasa terhadap 'mandum' dan 'lembiknya' satu cabang dalam memperkasakan bahasa seperti termaktub dalam akta/ekanamen/perloembagaan fungsi DBP terhadap bahasa di negara kita dan sejauhmanakah komitmen dan bersungguhnya ana-anak jantan kita yang sentiasa melaungkan hidup Melayu setiap kali berhimpun. Hidup Melayu retorik , isi tarak, hiudup Melayu slogan keramat tarak, gunapakai macam guna belacan bila nak makan cili biar rasa pedas.

SIKAP mengagung-agungkan bahasa asing, dan tabiat mencampuradukkan bahasa kebangsaan kita dengan bahasa Inggeris dalam media perdana negara kita, nampaknya semakin berleluasa. Suatu ketika dahulu heboh diperkatakan penggunaan bahasa sekerat ular, sekerat belut dengan contoh klasiknya penggunaan ungkapan sure heboh.

Ahli masyarakat yang terdiri daripada tokoh politik tanah air, ahli dan pejuang bahasa terus-menerus mempertikaikan bentuk bahasa yang sedemikian. Ekoran daripada rungutan pelbagai pihak, akhirnya media yang berkenaan mengubah slogan atau cogan kata program yang mendapat liputan yang cukup meluas itu kepada ungkapan jom heboh. Tokoh dan pejuang bahasa serta ahli masyarakat menarik nafas lega apabila perubahan ini dilakukan pada awal tahun 2006.

Namun, keghairahan menggunakan bentuk bahasa rojak ini muncul semula dalam pelbagai bentuk ungkapan baru yang memang dilaksanakan secara sedar untuk menarik perhatian masyarakat. Kini, rancangan televisyen terus-menerus dan tanpa rasa bersalah malahan dengan bangganya menggunakan tajuk rancangan, seperti Datin Diaries, Three Sixty, Bisworld, Rewind Senario, The Making of: Jangan Pandang Belakang, Fara: Lady Driver, dan banyak lagi. Tajuk filem tempatan juga turut merendahkan martabat bahasa kita.

Antaranya ialah tajuk filem Cicak Man. Penggunaan ungkapan sedemikian, ternyata menggambarkan kealpaan media elektronik untuk memikirkan implikasinya terhadap bahasa kebangsaan. Selain media elektronik, penggunaan bahasa rojak ini juga ketara di tempat-tempat awam. Antara contoh bentuk bahasa begini yang dikutip hasil daripada pemantauan yang dilakukan oleh DBP ialah minyak pelincir synthetic, Taman Bayu Permai Sales Party, Restoran Try to Eat, dan Kelas Calligraphy. Jika gejala ini tidak dibendung, kemunculan bahasa pijin yang berteraskan bahasa Melayu tidak mustahil berlaku di negara kita.

Bahasa pijin ialah bahasa mudah yang tumbuh untuk tujuan komunikasi antara dua atau lebih kumpulan masyarakat yang tidak dapat berkongsi satu bahasa yang sama atau sepunya, seperti dalam konteks dan situasi perdagangan. Bahasa pijin lazimnya tidak mempunyai penutur asli, dan bahasa pijin ini dipelajari sebagai bahasa kedua, dan dianggap sebagai bahasa yang rendah statusnya berbanding dengan bahasa lain. Bahasa pijin akhirnya akan menjadi bahasa kreol selepas satu generasi penggunaannya. Apakah ini yang kita mahu berlaku terhadap bahasa kita pada suatu hari nanti? Sikap tidak ambil peduli tentang pentingnya mengutamakan bahasa kebangsaan juga mewarnai tempat awam.

Di Bandar-bandar besar, bahasa Inggeris menjadi pilihan utama, dan di kawasan tertentu sesebuah bandar besar, seperti di Jalan Petaling, Kuala Lumpur, bahasa Mandarin mendominasi kawasan yang berkenaan. Bagi memastikan kelangsungan bahasa kebangsaan sebagai bahasa ilmu, bahasa komunikasi utama masyarakat Malaysia, pelbagai strategi perlu dirangka dan dilaksanakan bagi memupuk rasa cinta akan bahasa kita dalam kalangan masyarakat pelbilang kaum di negara ini. Memandangkan media massa mempunyai pengaruh yang cukup besar terhadap masyarakat, sewajarnya mereka memainkan peranan penting dalam mengutamakan bahasa kebangsaan dalam siaran dan terbitan mereka. Media merupakan duta bahasa yang paling berkesan. Jika indah bahasa yang digunakan, maka indah jugalah bahasa penonton atau pembacanya.